Anı Yaşamak… Düşünceler…
(3 votes, average: 4,67 out of 5)
Loading...Düşünce nedir?
Bu soru için size biraz zaman tanıyalım, biraz odaklanıp düşüncenin ne olduğunu tanımlamaya yoğunlaşın.
Yoğunlaştınız mı? Yoğunlaşıp düşüncenin ne olduğunu kendinizce tanımlamaya çalıştınız mı?
İşte,”Düşünce nedir?” sorusuna cevap vermek için zihninizde gerçekleşen işlem, düşünmektir.Düşünce ise düşünme eyleminin ürünleri. Özünde, düşünce dediğimiz şey beynimizin(veya onun işlevi olan zihnimizin) bir ürünüdür.Yani düşünceler, zihnimizde akan sözcükler veya görüntülerdir.
Zihinsel faaliyetin bir sözel yanı(buna bir tür “duyulmayan, örtük iç konuşma” diyebiliriz) bir de resimsel yanı(hayaller veya zihnimizde gelen görüntüler) vardır.Bilişsel bilim zihnimizdeki bu sözcük veya görüntülere “biliş” (cognition) adını verir.Düşünce, zihinde geliştirilmiş ve depolanmış olan fikirlerin, anlamların, mesajların veya bilgi birimlerinin dışavurumunu ve ifade edilişini sağlayan bir dildir.
Düşüncenin konuşmayla dışa yansıyan formu olan dil, hem beynizmizdeki fikirlerle hem de diğer insanların zihinleri veya beyinleriyle ilişki kurmamızı sağlayan bir semboller sistemidir. Düşünce ve onunla çok bağlantılı olan lisan veya konuşma özelliğimiz yoluyla dünyadaki nesneleri, kişileri ve olayları tanımlama, sınıflama , guruplara ayırma, ilişki kurma, inceleme, değerlendirme, yazma etkinliklerinde bulunuruz.Düşünce insan davranışlarında anahtar role sahiptir. Düşünce olmaksızın bugün uygarlığı oluşuran bilim, edebiyat, teknoloji, sanat, eğitim, din, hukuk gibi pek çok şey de olamazdı. Düşünce ve konuşma sayesinde çok uzaktaki insanlarla bile iletişim kurabiliriz, geleceği öngörüp planlayabiliriz, karmaşık sorunları çözebiliriz, kendimizin ve diğer insanların davranışlarını düzenleyen kurallar geliştirebiliriz, herşeyi öğrenebiliriz. İnsanı diğer canlılardan ayıran gelişmiş düşünme özelliği, özellikle gözlenebilir evrenle ve dış dünyayla ilgili çok işe yarar sonuçlar doğurmuş, bilim ve teknoloji bu sayede gelişmiş, böylece büyük ilerleme ve başarılar elde edilmiştir.
Düşünce, insanın doğrudan yaşantılardan öte, zihinsel olarak da kavramlar ve ilişkiler türetmesini sağlar. İnsan tanımlanırken düşünme ve konuşma özelliğine çokca vurgu yapılır, hatta insan bu özelliğiyle tanımlanır: “İnsan düşünebilen canlıdır.” denir.
İleri düzeydeki bazı memelilerin de düşünme özelliğinin olduğundan bahsedebilse bile, insan, düşünebildiğini düşünmesi ve bunun farkında olmasıyla onlardan ayrılabilir.İnsanın dışındaki canlıların yaşam döngüsü büyük ölçüde varlıklarını ve neslini sürdürmekle ilgili etkinliklerle geçer. Üstelik buna ilşkin bir fakındalıkları, yani bilinçleri de yoktur muhtemelen. Yaşanan an neyi gerektiriyorsa onu yaşar, an içinde var olurlar. Örneğin bir ağaç, varlığını sürdürmek için gerekli işlevleri yerine getirir, kendi yapısı ve çevre koşulları neyi getiriyorsa ona göre var olur. Hayvanlarda varlığını sürdürmek için yapılan işlemler daha karmaşıklaşsa da yine kendi özellikleri çerçevesinde bir yaşam döngüsü sürdürür. Örneğin bir kedi karnı toksa, bedeninde bir hastalığı, yarası yoksa, fiziksel ortam koşulları iyiyise bir sorun yaşamaz.
İnsana geldiğimizdeyse iş biraz farklılaşmaya başlar. İnsan karnı tokken, sağlığı yerindeyken ve fiziksel ortam koşulları onun için idealken bile sorun yaşayabilen bir canlı türüdür. Bu özelliği ona veren şey de çok gelişmiş olan düşünce yeteneğidir. Düşünme becerimiz , dünyayı doğrudan doğruya tecrübe etmek yerine düşünce aracılığıyla yaşamak gibi bir özellik kazandırmıştır bize.
Anda Kalamamak
Gelişmiş düşünce yeteneğimiz diğer canlılara kıyasla bir üstünlük olarak görülür genellikle. İnsanı diğer canlılardan hep olumlu anlamda ayırdığna ve özel kıldığına inanılır. Bunun bizi diğer canlılardan ayırdığı kesin, ama bu farklılık iyi bir şey midir, yoksa kötü bir şey midir? Düşünce bize hep olumlu katkı mı sağlar?
Bu sorunun tam cevabını, insanı diğer canlılarla kıyaslayarak verebiliriz. Diğer canlıların hayatında olmayan ama insanlarda olan ne varsa, hepsi düşüncenin eseridir, diyebiliriz. Bilim, teknoloji,kültür,sanat,bugünkü uygarlık düşüncenin olumlu ürünleriyken, insana özgü ruhsal sorunlar, kaygı, depresyon, intihar, bağımlılık, ilişki travmaları, savaşlar vb. de olumsuz ürünlerdir. Yani gelişmiş düşünce yeteneği insanı diğer canlılardan sadece olumlu değil, olumsuz anlamda da ayırır.
Düşünce sadece insanı insan yapan bir özellik değildir, aynı zamanda insana ögzü ıstırapların da çoğunun arkasında yatan nedendir. Hem başkalarıyla ilgili olumsuz, nefret dolu ve önyargılı bakışımızı hemde kendimizle ilgili olumsuz kanılarımızı düşünce ile oluştururuz. Çok eskide kalmış, travmatik veya sıkıntı verici olayları düşünme yoluyula yeniden yaşarız. Zararlı ya da yararsız davranışlarımızla ilgili kuralları düşüncemizle oluşturur, onun yardımıyla geliştiririz. Düşünceye aşırı bağlılık ve düşünceyi aşırı kullanmamız, aynı zamanda yaşadığımız anla olan bağlantımızı ve temasımızı da koparır. Bazen o kadar kafamızın içinde oluruz ki etrafta olup bitenleri fark edip yaşayamayız. Diğer canlılardan farklı olarak, insan zihni genellikle içinde bulunduğu durum ve anla ilgilenmez. Başka yerlerde, başka konuları düşünür haldedir. Araştırmacılar, insanların %47’sinin belli bir anda içinde bulundukları çevre veya yaptığı işten başka bir şey düşündüklerini tespit etmiştir. Kafanın başka yerde olması veya zihnin dolaşması diyebileceğimiz bu durumun, insanın o andaki duygusal haline etkisi de incelenmiştir. Ve akılları başka yerde olanların, aklı yaptığı işte olanlara göre ciddi oranda daha mutsuz oldukları saptanmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre, insanlar ne yaparlarsa yapsınlar, akılları başka yerdeyken daha az mutludurlar. İnsanın düşüncesi aracılığıyla geçmişi analiz etmesi veya geleceği planlayıp öngörebilmesi elbette zaman zaman ona avantaj sağlayan bir özelliktir, ama bunun neredeyse her şeyi veya bütün zamanları kapsar hale gelmesi, yarardan çok zarar getirmeye başlar. Bu nedenle son yıllarda insanın yaşadığı anda var olabilmesini güçlendirmeye yönelik farkındalık artırıcı yöntemler, ruhsal rahatsızlıkların tedavisinde ön plana çıkmaya başlamıştır.
Anlayabilmek için biraz konu hakkında bilgi sahibi olmak gerekli. Güzel yazı elinize sağlık
Berkesin çok güzel yazmışsın eline sağlık